امسال چهار کتاب جدید از من در نمایشگاه کتاب عرضه خواهد شد. عناوین کتابها بدین قرار است:
۱) گزیدهای از رباعیات جلیل صفربیگی شاعر رباعیسرای نامآشنا، با انتخاب و مقدمه من توسط نشر «فصل پنجم» منتشر شده است. این کتاب، «هشت چارانه» نام دارد و منتخبی است از هشت کتاب رباعی آقای صفربیگی. در مقدمه کتاب در مورد ویژگیهای رباعیات صفربیگی با مرور سیر تاریخی آنها سخن رفته است. «چارانه» نامی است که دکتر میرجلالالدین کزازی بر رباعی نهاده است. نکته جالب اینجاست که ایرانیان از این قالب کهن پارسی با لفظ عربی «رباعی» یاد میکنند و عربها آن را با نام پارسیاش «دو بیت» مینامند!
۲) گزیدهای از رباعیات سه دهه اخیر، به سفارش مدیر انتشارات سپیدهباوران مشهد در سلسله کتابهای صد تایی آن انتشارات منتشر شده است. این کتاب «در آستانه تازه شدن» نام دارد و محتوی ۱۰۰ رباعی امروز است. این گزینه سختگیرانه، با مقدمهای موجز و مختصر در شناخت و بررسی رباعی امروز همراه است. انتخاب اوليه مشتمل بر ۴۰۰ رباعي بود و در چند نوبت پالايش، به رقم فعلي رسيد. بايد اعتراف کنم الزام به عدد ۱۰۰، براي نگارنده بسيار سخت بود و مجبور شدم پارهاي از رباعيات زيبا و اثرگذار را کنار بگذارم. مبناي کار بر اين بود که از هر شاعر بيش از پنج رباعي انتخاب نشود. همين امر، باعث آمد که برخي از رباعيات مورد پسند از گردونه انتخاب خارج و رباعياتي جايگزين آنها شود که گاه فروتر از رباعيات فروگذاشته بودند. از سوی ديگر، اين محدوديت باعث آمد که آثار تعداد بيشتري از شاعران رباعيسراي امروز به اين گزيده راه پيدا کند. چاپ این کتاب بنا به دلایلی با یک سال و نیم تأخیر همراه شد.
۳) شش دفتر شعر محسن پزشکیان، عنوان کتاب دیگری است که قرار است توسط انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی در نمایشگاه کتاب ارائه شود. مرحوم پزشکیان (۱۳۲۶ ـ ۱۳۵۸ ش) از شاعران بناحق فراموش شده دهه چهل و پنجاه است که در قالبهای نیمایی و سنتی (غزل و مثنوی و رباعی) اشعار ارزندهای خلق کرده و به دلیل مرگ زودرس در سالهای اولیه انقلاب و عدم انتشار شعرهایش تا به امروز، جایگاهش به درستی شناخته نشده است. وی در سالهای حکومت پهلوی، شاعری مبارز و معترض محسوب میشد و تأثیر شعرهایش بر جمعی از شاعران کازرون و بوشهر، انکار ناپذیر است. بخصوص مرحوم نصرالله مردانی تحت تأثیر غزلهای نو پزشکیان، به سرودن غزل روی آورد و نامش را در میان احیا کنندگان غزل در دهه شصت به ثبت رسانید. شش دفتر اشعار مرحوم پزشکیان به همت دوست عزیزم عمادالدین شیخ الحکمایی با مشارکت اینجانب و مقدمهای در شناخت شعر او آماده نشر شده است. غزلهای محلی مرحوم پزشکیان به گویش کازرونی، از تازگی و استحکام زبانی خاصی برخوردار است و در ذهن مردم آن سامان ماندگار شده است. نشر این کتاب به عنوان اولین اثر چاپی در گروه ادبیات انقلاب اسلامی فرهنگستان، گامی مؤثر در شناخت و بررسی ریشههای ادبی این شاخه ادبیات معاصر و معرفی شاعران پیشگام آن، محسوب میشود.
۴) «دیوان محزون کازرونی» اثر دیگری است که کار تصحیح و پژوهش آن توسط بنده حدود سه سال پیش به سامان رسیده و گویا قرار است انتشارات کتابخانه ملک آن را در نمایشگاه عرضه نماید. محزون کازرونی از شاعران گمنام سده دوازدهم هجری است که دستنویسی یگانه از دیوانش در کتابخانه ملک تهران نگهداری میشود و همین دستنویس مبنای تصحیح کتاب قرار گرفته است. تصحیح و آمادهسازی این کتاب، به سفارش دوست عزیزم آقای شیخ الحکمایی صورت گرفته است. محزون در تاریخ ادبیات فارسی جایگاه چندان بلندی ندارد، اما اشعار او، شناخت خوانندگان را از تاریخ شعر منطقه کازرون و شعر فارسی در آغازین سالهای دوره بازگشت ادبی بیشتر میکند. محزون، شاعری غزلسراست و ته مانده لحن و سبک دوره صفوی در آنها بخوبی مشهود است. بخش مهمی از اشعار او را «مادهتاریخش»هایش تشکیل میدهد که در حکم دفتر ثبت زاد و ولد و ازدواج و مرگ میر مردم کازرون در سده دوازدهم هجری است.
..
غیر از این کتابها، برخی از کتابهای پیشین مرا، به احتمال بسیار، در غرفههای ناشران آنها میتوان یافت:
ـ خواب گنجشکها (مجموعه شعرهای نیمایی)/ انجمن شاعران ایران
ـ مونس الاحباب مروارید کرمانی و رباعیات فکری مشهدی/ انتشارات کتابخانه مجلس شورای اسلامی
ـ رباعیات خیام در منابع کهن / مرکز نشر دانشگاهی
ـ تمام ناتمامیها (گزیده شعرها) / نشر تکا